Een op de zeven werknemers heeft af en toe stressklachten, aldus het al jaren veel gequote onderzoek van CBS en TNO. Al gauw verbasterd tot “een op de zes mensen heeft een burn-out”, als kop van een artikel waarin men waarschuwt voor hoge werkdruk, slechte arbeidsomstandigheden of tips en adviezen verkoopt om vooral geen burn-out te krijgen. Ziet niemand dan dat burn-out heel wat anders is dan de stressklachten (bijv. vermoeidheid, prikkelbaarheid, moeite met slapen, tegenzin om naar werk te gaan) die TNO en CBS vonden?
De mega korte samenvatting is: Ruim 14 procent van de werknemers in Nederland had in 2014 burn-outklachten. Dat is een op de zeven. Minstens een paar keer per maand voelden zij zich bijvoorbeeld leeg aan het eind van een werkdag, emotioneel uitgeput door het werk of moe bij het opstaan als zij werden geconfronteerd met hun werk. Dat melden CBS en TNO.
Mijn stress klachten
Het is weer week van de werkstress, dus deel ik graag mijn stress klachten. Laten we stress en werkstress en burn-out eens serieus op waarde schatten. Dan komt de zeer ernstige aandoening burn-out misschien ooit in het verzekeringspakket. En wordt er serieus gewerkt aan de ellenlange wachtlijsten. maar dan moeten we niet meer bij elk teken van stress met burn-out aankomen en niet meer steeds roepen hoe erg het is en hoe vaak het gebeurt. Daar hebben mensen met stress niks aan en mensen met een burn-out al helemaal niet.
Laten we eens kijken hoe het komt in plaats van paniek te zaaien. Want als we in dit tempo doorgaan over burn-out, wordt werk straks verboden en smartphones ook. Ter verdere illustratie geef ik graag mee dat zelfs sommige huisartsen het verschil al niet meer weten tussen gestresst, overspannen en burn-out. En dus niet accuraat over de beste behandeling adviseren.
Minder roepen, meer willen weten
Laten we veel beter onderzoeken hoe stress ontstaat, welke vormen van stressklachten er zijn, en vooral wat er achter zit. Waarom heeft de een er wel last van , de ander minder. Waarom zijn we er zo ontvankelijk voor en waarom juist nu? Is het cultuur of een verandering in onze
persoonlijkheden? Hoe kunnen we individuele kwetsbaarheden herkennen en er een oplossing bij bedenken? Wat is de invloed van werk dat niet past, wat is de invloed van digitale prikkels, wat is de invloed van slaap en wat is de invloed van geen grenzen stellen en wat is het tegengif? Dus niet alleen werk, mantelzorg, smartphones en zelfsturende teams de schuld geven, maar veel beter kijken waar de schoen wringt. En oplossingen bedenken, zodat straks artikelen schrijven als “vijf op de zeven mensen heeft een adequate oplossing voor overmatige stress”.
Dat betekent dat er flink geïnvesteerd zal moeten worden in zulke onderzoeken. Dat we klachten niet moeten onderschatten, ook niet overschatten. Dat mensen ook individueel flink bij zichzelf te rade gaan. Waarom heb ik stress, wat levert mij het op om druk en alert te zijn en hoe zorg ik dat ik het beheers? De balans opmaken en er wat zinvols mee doen, lef hebben en regie nemen over je leven, niet uit angst, maar met gezond verstand. Daar word je volgens mij beter van.
