introductie bij de artikelen over de RIE

Het aardige van deze rubriek is dat de lezer er veel verbetermogelijkheden kan vinden. Het minder aardige is dat ze ook nodig zijn. Op basis van signalen en voorbeelden heeft het ministerie van SZW in 2020 een werkgroep ingericht ter verbetering van de kwaliteit van risico-inventarisaties. De eerste verkenning leverde op dat de RI&E door het ijs is gezakt. Nog niet de helft van de Nederlandse bedrijven heeft er een. En daarvan verdwijnen de meeste in een bureaula.

Het kan en moet dus beter.

In de eerste plaats moet de visie worden verbeterd. Het centrale artikel in de Arbowet (art 3) stelt dat werkgevers verplicht zijn het werk zodanig te organiseren dat er geen schade ontstaat voor de fysieke en mentale gezondheid en veiligheid van de medewerkers. De werkgever moet daarom zo nodig de risico’s inventariseren, analyseren en aanpakken volgens de stand van de wetenschap en van de professionele dienstverlening (art 5).

Wat blijkt is dat dat artikel 5 een eigen leven is gaan leiden. En dan vooral aan de hand van lijstjes uit arbocatalogi, stresssignalen bij de bedrijfsarts en persoonsgerichte aanpassingen.  In de echte wereld zijn wetenschap, organisaties, overheid, vakbeweging, sectorinstellingen en organisatieadviseurs bezig met het bedenken van sociale innovatie van bedrijven om beter om te kunnen gaan met de belangrijkste uitdagingen: digitalisering, flexibilisering en werkintensivering. Een groeiende stroom bedrijven heeft of krijgt het moeilijk, een groeiende stroom van bedrijven is bezig het werk anders en beter te organiseren. Dat geeft veel en dankbaar werk. In deze rubriek vindt stukken over een meer functionele RI&E, over een cultuuraanpak en over het analysekader dat je daarbij nodig hebt.

Categorieën RIE
NAAW locatie Ravenstein

1 De functionele en volwassen RIE bij arbeid en bij verzuim

Dit is een vroeger al bekend geworden artikel dat opnieuw van waarde is geworden. Toen heette het “de RI&E als betaalde belediging”. Het geeft een methode aan om de RI&E veel functioneler en aantrekkelijker te maken. De strekking is actueel. Stress, werkdruk en energieverlies ontstaat doordat werknemers tijdens hun werk tegen problemen aanlopen die ze niet of onvoldoende kunnen oplossen.

Tijdens de voorbesprekingen en de rondgang van een goede RI&E kunnen prioriteiten worden gevonden op basis van simpele vragen:

  1. Wat gaat hier goed, wat kan hier beter?
  2. Wat heb je nodig om je werk goed te doen en heb je daar voldoende van?
  3. Welke ideeën heb je om de kwaliteit van je werk te verbeteren?

Als adviseur krijg je daar snel handigheid in en leer je daar veel van. Het belangrijkste is echter de verbetering die het oplevert: draagvlak en ambitie bij de organisatie waar je het voor doet.

Categorieën RIE
RIE gesprek kwaliteit arbeid

2 De dynamische RIE

Niet overal is de RI&E een project dat om de x jaar wordt herhaald. Integendeel. Bij zowel grote als kleine bedrijven hebben leiding en medewerkers voortdurend aandacht voor de kwaliteit van het werk en de risico’s die daar mogelijk aan kleven.

Walter Zwaard en Cecile de Roos hebben daar een boek over geschreven, “De dynamische RI&E”. Beschouw het als een methode van continu Arbomanagement gericht op een voortdurende verbetercultuur in een organisatie.

In dit stuk lees je de essentie. In de rubriek “Boeken” vind je een compleet hoofdstuk uit dat boek.

Categorieën RIE
RIE lijstjes en verbeterpunten

3 De functionele RIE: van lijstjes naar verbeterkansen

Dit artikel bevat de belangrijkste aandachtspunten bij een serieuze analyse van mogelijke problemen en verbeterpunten. Zomaar vragen naar werkdruk leidt niet tot analyses waar een bedrijf wat mee kan. Je kunt beter een organisatie beschouwen als een open systeem dat producten maakt of diensten verleent en daartoe de arbeid op een bepaalde manier heeft georganiseerd. Daarbij zijn altijd keuzes gemaakt. Over de inhoud en organisatie van het werk, over de aansturing, over de targets en over de ondersteunende diensten. Maar wat als, zoals steeds vaker, er verandering en flexibiliteit nodig is?

Meestal zijn er dan ook veranderingen in structuur, aansturing en ondersteuning nodig. Als die achterwege blijven wordt het werk ongemakkelijker. Zijn er strubbelingen of stress of, heel anders, minder productiviteit en vluchten medewerkers in klaaggedrag of verkleuren ze hun inzet richting meer sfeer op het werk. In dit stuk wijzen we de richting van een echte bron aanpak ter verkrijging van creativiteit, betrokkenheid en gezonde energie.

RIE werkomstandigheden

4 De zes punten van de functionele RIE: tips voor adviseurs

Toelichting op stukje 4 RI&E
Dit is maar een kort stukje. Met zes korte en krachtige tips voor je eigen visies als adviseur bij het uitvoeren of toetsen van een RI&E. Beschouw het als een geheugensteuntje. Of als een onderliggend praatpapier bij de eerste besprekingen bij een klantorganisatie.

Categorieën RIE

Downloads

Duurzame inzetbaarheid en de ontwikkelingsbenadering

Dat jasje dat pas je

Cijfers over verloop van personeel, verminderde prestaties of verzuim spreken boekdelen in een organisatie. Demotiverend leiderschap en onvoldoende mogelijkheden om eigen talenten in te zetten blijken vaak de boosdoeners.

In deel I is duidelijk gemaakt dat het aanpakken van onderliggende organisatieproblemen bijdraagt aan duurzame inzetbaarheid. In deel II blijkt een veilige sociale omgeving bepalend voor een vitale medewerker. De balans tussen sturing en regelruimte was onderwerp van deel III. In dit vierde deel staat duurzame inzetbaarheid vanuit de ontwikkelingsbenadering (leiderschap en het eigen (lerend) vermogen van medewerkers) centraal. 

Hoe creëren organisaties een passend bedrijfsklimaat waarin talent de ruimte krijgt? Hoe kunnen we het eigen (lerend) vermogen van medewerkers opti- maal benutten? Wat is passend leiderschap?

Artikel duurzame inzetbaarheid

Download het hele artikel: Dat jasje pas je.pdf

Auteur: Cecile de Roos 
Verschenen in: Arbo 07/08|2014

vitaliteit

Duurzame inzetbaarheid en persoonlijke vitaliteit

Versterking vanuit een sociaal veilige omgeving

Veel organisaties worstelen met duurzame inzetbaarheid. Medewerkers kunnen kiezen uit fitness, gezonde voeding in de kantine, Health checks of stoelmassage. Desondanks fluctueert het verzuim, wisselt de motivatie en klagen medewerkers over hun gezondheid.

Door in te zoomen op de vitale medewerker kunnen organisaties oplossingen vinden en werken aan een vitale werkomgeving.

In deel I “duurzame inzetbaarheid en Coveys complete benadering” is duidelijk gemaakt dat werken aan duurzame oplossingen bijdraagt om verzuim aan te pakken, te werken aan leiderschap of problemen op te lossen in teams vanuit hoofd, hart, ziel en lichaam. In dit artikel staat de duurzaam inzetbare medewerker centraal. Hiermee verstaan wij iemand die:

  • betrokken, competent, gemotiveerd en gezond is
    Allereerst kijken we naar wat die begrippen inhouden en hoe het ermee staat in de praktijk.

Wat maakt dat mensen betrokken zijn in een organisatie?

Wanneer is iemand competent voor zijn/haar rol of taak? Waardoor zijn medewerkers gemotiveerd? En wanneer is iemand gezond?

 

Download het hele artikel: DUURZAME INZETBAARHEID EN PERSOONLIJKE VITALITEIT.docx

Auteur: Cecile de Roos 
Verschenen in: ….

Duurzame inzetbaarheid en Coveys complete benadering

Versterken van binnenuit

Veel organisaties worstelen met duurzame inzetbaarheid. Toch kan een organisatie duurzame oplossingen bedenken en uitvoeren in 4 overzichtelijke stappen. Om verzuim aan te pakken, te werken aan leiderschap of problemen op te lossen in teams.

In dit artikel staat de complete benadering van Stephen R. Covey centraal om het doel van duurzame inzetbaarheid te bereiken. Covey gaat uit van de theorie dat organisaties bestaan uit 4 aspecten. Samen vormen die een geheel.

Hij gebruikt daarbij het ‘complete mens/organisatie-model’(zie figuur 1). Een organisatie is in balans wanneer elk van de 4 aspecten evenveel aandacht krijgt: ziel (de kern), hart (verbinding), hoofd (informatie) en lichaam (focus op afspraken).

artikel Arbo Versterken van binnenuit

Download het hele artikel: Versterken van binnenuit.pdf

Auteur: Cecile de Roos 
Verschenen in: Arbo 03/2014 

cijfers werkdruk en prestatie

De invloed van werkomstandigheden op prestaties

De relatie tussen minder goede arbeidsomstandigheden en de prestatiemogelijkheden van werknemers is door de NAAW (Vrooland) onderzocht in een proefproject ten behoeve van ISZW.
NB: dit zijn geen referenties maar richtpunten.

[ tabel – prestatiemogelijkheden ]